2060
Pneumokoki czyli w jaki sposób mówić o problemie, którego nie widać?

Bakterie pneumokokowe, niewidoczne gołym okiem, kolonizujące bezobjawowo jamę nosowo-gardłową, są mniej zauważalne niż kleszcze roznoszące wirusa zapalenia mózgu lub boreliozę, albo rotawirusy powodujące biegunkę. Mogą być jednak sprawcami chorób niebezpiecznych dla zdrowia a nawet życia, szczególnie małych dzieci i seniorów powyżej 65 roku życia, a także osób przewlekle chorych z osłabionym układem odpornościowym. Dr Hanna Czajka - autorka i koordynator Programu zdrowotnego profilaktyki zakażeń pneumokokowych w Małopolsce - porusza najważniejsze kwestie dotyczące upowszechniania szczepień przeciwko pneumokokom.
Jeszcze nie ma choroby, ale są obawy…
Obawy dotyczące zakażeń pneumokokowych powinny towarzyszyć przede wszystkim rodzicom i opiekunom małych dzieci. Ryzyko zakażenia bakterią Streptococcus pneumoniae zwiększa się w skupiskach dzieci, takich jak:
- żłobki,
- przedszkola,
- domy dziecka,
- świetlice edukacyjne,
- place zabaw,
- baseny i aquaparki,
- inne miejsca gromadzące ludzi.
Widoczne objawy niewidocznej choroby
Wyróżniamy ponad 90 typów bakterii Streptococcus pneumoniae, są to bakterie otoczkowe. Otoczka bakterii:
- składa się z polisacharydów,
- stanowi dodatkową ochronę dla bakterii,
- sprawia, że bakterie są niewidoczne dla układu odpornościowego człowieka,
- nie jest rozpoznawana przez komórki pierwszej linii obrony przed zakażeniami.
Jak pneumokoki rozprzestrzeniają się w ludzkim organizmie?
Pneumokoki przenoszone są drogą kropelkową, wystarczy kaszel lub kichniecie aby zakazić pneumokokami inną osobę. U osoby zakażonej mogą wystąpić objawy chorobowe albo staje się ona źródłem dalszych zakażeń jako bezobjawowy nosiciel bakterii, u którego nie występują żadne symptomy zakażenia. Nosicielstwo pneumokoków jest zjawiskiem powszechnym.
Do rozprzestrzenienia się choroby pneumokokowej w ludzkim organizmie dochodzi w sytuacji osłabienia odporności np. w wyniku infekcji wirusowej, w następstwie której może dojść także do rozwoju choroby pneumokokowej. Gdy bakterie dostają się do krwioobiegu mamy do czynienia z posocznicą, a kiedy przenikną do płynu mózgowo-rdzeniowego mogą wywoływać zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Zakażenia pneumokokowe dzielimy na dwie grupy:
- a/ inwazyjne choroby pneumokokowe takie jak:
- bakteriemia,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- zapalenie płuc z bakteriemią,
- zapalenie otrzewnej,
- zapalenie wsierdzia.
- b/ nieinwazyjne choroby pneumokokowe, m. in.:
- zapalenie płuc,
- zapalenie ucha środkowego,
- zapalenie zatok.
Leczenie
Chorobę pneumokokową leczy się antybiotykami, ale problemem jest w wielu krajach (także w Polsce) coraz powszechniejsza oporność bakterii na najczęściej stosowane antybiotyki. Stąd zdarzają się niepowodzenia terapii oraz konieczność stosowania bardziej kosztownych antybiotyków, dostępnych jedynie w warunkach leczenia szpitalnego.
Rola informacji i edukacji w zakresie stosowania szczepień ochronnych
Szczepienia to jedyna skuteczna metoda ochrony przeciwko bakteriom pneumokokowym. Nowoczesne szczepionki, które sprawdziły się na całym świecie są bezpieczne dla dzieci i dobrze przez nie tolerowane. Od kilkunastu lat miliony dzieci na całym świecie otrzymują szczepionki pneumokokowe. Pozwala to na pozytywną ocenę bezpieczeństwa ich stosowania. W dobie ruchów antyszczepionkowych niezwykle ważna jest edukacja rodziców dzieci w zakresie stosowania szczepień także przeciw pneumokokom. Odpowiednia edukacja rodziców oraz skuteczne kampanie społeczne dają szansę na obniżenie zachorowalności na choroby pneumokokowe.
Dr n. med. Hanna Czajka jest autorką i koordynatorem merytorycznym Programu zdrowotnego dotyczącego profilaktyki zakażeń pneumokokowych w Małopolsce, absolwentką Akademii Medycznej im. Mikołaja Kopernika w Krakowie, pediatrą, specjalistą chorób zakaźnych z wieloletnim doświadczeniem. Członkiem – założycielem Polskiego Towarzystwa Wakcynologicznego, członkiem Grupy Doradczej ds. Szczepień Ochronnych Europy Środkowej (CEVAG). Od lipca 2007 r. dr n. med. Hanna Czajka kieruje Poradnią Chorób Zakaźnych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym im. św. Ludwika w Krakowie, która realizuje zadania konsultacyjnej poradni ds. szczepień ochronnych. Ponadto dr Czajka jest adiunktem Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego, gdzie prowadzi zajęcia z profilaktyki chorób zakaźnych.
Więcej informacji znaleźć można na stronie www.profilaktykawmalopolsce.pl.
www.profilaktykawmalopolsce.pl

▪ ▪ ▪
4807
26.03.2015
Wielu rodziców zastanawia się, czego można oczekiwać od zerówki przedszkolnej i jak wygląda opieka nad dzieckiem w tego typu placówce. Przedstawiamy najczęściej przytaczane zalety i wady oddziału...

▪ ▪ ▪
2444
22.12.2015
Jak podkreślają psychologowie, związki to główny aspekt życia, w którym czujemy się ekspertami i, obok wychowania dzieci, jest to temat, o którym „wszyscy wiedzą wszystko”. Każdy z nas był...

▪ ▪ ▪
3692
14.04.2015
Choroby wieku dziecięcego są wywoływane najczęściej przez wirusy, dlatego tak szybko się rozprzestrzeniają. Za dużą zachorowalność odpowiada również przebywanie z rówieśnikami, szczególnie...

▪ ▪ ▪
3193
04.12.2015
Mogłoby się wydawać, że gdy drzewa i krzewy ukryte są pod grubą warstwą białego puchu, mali alergicy mogą odetchnąć z ulgą. Niestety, nie wszyscy. Sprawdźmy, jakie zagrożenia czyhają na...

▪ ▪ ▪
2606
02.11.2016
Farbowanie włosów w ciąży wzbudza sporo kontrowersji. Jedni uważają, że nie ma żadnego wpływu na rozwijający się płód, inni kategorycznie się mu przeciwstawiają. Jak jest faktycznie?

▪ ▪ ▪
4072
03.08.2016
Czasami zdarza się, że mimo długich starań, para nie może doczekać się potomstwa. Szacuje się, że dotyczy to od 10 do 15 proc. osób w wieku rozrodczym. Współcześnie istnieje wiele możliwości...