1894
Pneumokoki czyli w jaki sposób mówić o problemie, którego nie widać?
Bakterie pneumokokowe, niewidoczne gołym okiem, kolonizujące bezobjawowo jamę nosowo-gardłową, są mniej zauważalne niż kleszcze roznoszące wirusa zapalenia mózgu lub boreliozę, albo rotawirusy powodujące biegunkę. Mogą być jednak sprawcami chorób niebezpiecznych dla zdrowia a nawet życia, szczególnie małych dzieci i seniorów powyżej 65 roku życia, a także osób przewlekle chorych z osłabionym układem odpornościowym. Dr Hanna Czajka - autorka i koordynator Programu zdrowotnego profilaktyki zakażeń pneumokokowych w Małopolsce - porusza najważniejsze kwestie dotyczące upowszechniania szczepień przeciwko pneumokokom.
Jeszcze nie ma choroby, ale są obawy…
Obawy dotyczące zakażeń pneumokokowych powinny towarzyszyć przede wszystkim rodzicom i opiekunom małych dzieci. Ryzyko zakażenia bakterią Streptococcus pneumoniae zwiększa się w skupiskach dzieci, takich jak:
- żłobki,
- przedszkola,
- domy dziecka,
- świetlice edukacyjne,
- place zabaw,
- baseny i aquaparki,
- inne miejsca gromadzące ludzi.
Widoczne objawy niewidocznej choroby
Wyróżniamy ponad 90 typów bakterii Streptococcus pneumoniae, są to bakterie otoczkowe. Otoczka bakterii:
- składa się z polisacharydów,
- stanowi dodatkową ochronę dla bakterii,
- sprawia, że bakterie są niewidoczne dla układu odpornościowego człowieka,
- nie jest rozpoznawana przez komórki pierwszej linii obrony przed zakażeniami.
Jak pneumokoki rozprzestrzeniają się w ludzkim organizmie?
Pneumokoki przenoszone są drogą kropelkową, wystarczy kaszel lub kichniecie aby zakazić pneumokokami inną osobę. U osoby zakażonej mogą wystąpić objawy chorobowe albo staje się ona źródłem dalszych zakażeń jako bezobjawowy nosiciel bakterii, u którego nie występują żadne symptomy zakażenia. Nosicielstwo pneumokoków jest zjawiskiem powszechnym.
Do rozprzestrzenienia się choroby pneumokokowej w ludzkim organizmie dochodzi w sytuacji osłabienia odporności np. w wyniku infekcji wirusowej, w następstwie której może dojść także do rozwoju choroby pneumokokowej. Gdy bakterie dostają się do krwioobiegu mamy do czynienia z posocznicą, a kiedy przenikną do płynu mózgowo-rdzeniowego mogą wywoływać zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Zakażenia pneumokokowe dzielimy na dwie grupy:
- a/ inwazyjne choroby pneumokokowe takie jak:
- bakteriemia,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- zapalenie płuc z bakteriemią,
- zapalenie otrzewnej,
- zapalenie wsierdzia.
- b/ nieinwazyjne choroby pneumokokowe, m. in.:
- zapalenie płuc,
- zapalenie ucha środkowego,
- zapalenie zatok.
Leczenie
Chorobę pneumokokową leczy się antybiotykami, ale problemem jest w wielu krajach (także w Polsce) coraz powszechniejsza oporność bakterii na najczęściej stosowane antybiotyki. Stąd zdarzają się niepowodzenia terapii oraz konieczność stosowania bardziej kosztownych antybiotyków, dostępnych jedynie w warunkach leczenia szpitalnego.
Rola informacji i edukacji w zakresie stosowania szczepień ochronnych
Szczepienia to jedyna skuteczna metoda ochrony przeciwko bakteriom pneumokokowym. Nowoczesne szczepionki, które sprawdziły się na całym świecie są bezpieczne dla dzieci i dobrze przez nie tolerowane. Od kilkunastu lat miliony dzieci na całym świecie otrzymują szczepionki pneumokokowe. Pozwala to na pozytywną ocenę bezpieczeństwa ich stosowania. W dobie ruchów antyszczepionkowych niezwykle ważna jest edukacja rodziców dzieci w zakresie stosowania szczepień także przeciw pneumokokom. Odpowiednia edukacja rodziców oraz skuteczne kampanie społeczne dają szansę na obniżenie zachorowalności na choroby pneumokokowe.
Dr n. med. Hanna Czajka jest autorką i koordynatorem merytorycznym Programu zdrowotnego dotyczącego profilaktyki zakażeń pneumokokowych w Małopolsce, absolwentką Akademii Medycznej im. Mikołaja Kopernika w Krakowie, pediatrą, specjalistą chorób zakaźnych z wieloletnim doświadczeniem. Członkiem – założycielem Polskiego Towarzystwa Wakcynologicznego, członkiem Grupy Doradczej ds. Szczepień Ochronnych Europy Środkowej (CEVAG). Od lipca 2007 r. dr n. med. Hanna Czajka kieruje Poradnią Chorób Zakaźnych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym im. św. Ludwika w Krakowie, która realizuje zadania konsultacyjnej poradni ds. szczepień ochronnych. Ponadto dr Czajka jest adiunktem Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego, gdzie prowadzi zajęcia z profilaktyki chorób zakaźnych.
Więcej informacji znaleźć można na stronie www.profilaktykawmalopolsce.pl.
www.profilaktykawmalopolsce.pl
Bezpieczny maluch we własnym domu.
▪ ▪ ▪
2595
19.01.2015
Dom ma kojarzyć się z bezpieczeństwem, bo to właśnie dom jest pierwszym i najważniejszym miejscem, gdzie dziecko uczy się podejmowania decyzji i wyzwań, a w dorosłym życiu będzie czerpało siłę...
Wakacje? Nie od odporności
▪ ▪ ▪
2210
15.07.2016
Kiedy z nieba leje się żar, przeziębienie wydaje się odległą perspektywą i majaczy gdzieś hen, na jesienno-zimowym horyzoncie. Niestety infekcja może zaatakować także latem, bo wtedy organizm...
Jak pokonać zgagę w ciąży?
▪ ▪ ▪
2695
18.07.2015
Nieprzyjemne palące uczucie w za mostkiem jest częstym objawem ciąży. Niestety zgaga może nękać ciężarne przez całe dziewięć miesięcy, a nie jest to przyjemne uczucie.
Orzeźwienie dla tych, którzy kochają sport!
▪ ▪ ▪
1841
11.03.2017
Aktywność fizyczna oraz regularne treningi doskonale wpływają na nasz organizm i samopoczucie. Jednak by trening był naprawdę efektywny i bezpieczny, należy przestrzegać kilku ważnych zasad. Jedną...
Za sto dnia matura, czyli co nieco o studniówce
▪ ▪ ▪
2250
31.10.2015
Na sto dni przed stresującym wydarzeniem, jakim jest matura, uczniowie bawią się na studniówkach. Bale maturalne są organizowane zwykle w styczniu lub w lutym, często wywołując mieszane uczucia....
Rozmawiamy z dziećmi o sprawach intymnych
▪ ▪ ▪
2290
10.10.2014
Dzieci, pytając o sprawy intymne, podchodzą do tematu zupełnie swobodnie. To dla nich kolejne źródło ciekawostek, element świata, który poznają na co dzień. Tylko nam, dorosłym, dość trudno...